26 proc. polskich 15-latków upiło się co najmniej dwa razy w życiu

2018-09-27, 21:16  Polska Agencja Prasowa
Badania potwierdzają, że spożywanie alkoholu przez nastolatki ma związek z wyższym ryzykiem wypadków i urazów - także śmiertelnych, prób samobójczych, z częstszymi ryzykowanymi zachowaniami seksualnymi i niechcianymi ciążami/fot. Pixabay

Badania potwierdzają, że spożywanie alkoholu przez nastolatki ma związek z wyższym ryzykiem wypadków i urazów - także śmiertelnych, prób samobójczych, z częstszymi ryzykowanymi zachowaniami seksualnymi i niechcianymi ciążami/fot. Pixabay

Wynika to z najnowszego raportu z cyklicznego badania o akronimie HBSC, którym objęto ok. 220 tys. nastolatków z 42 krajów europejskiego regionu WHO i w którym Polska bierze udział od 1990 r.

Raport jest podsumowaniem trendów dotyczących spożywania alkoholu przez młodzież w latach 2002-2014.

Autorzy raportu przypominają, że picie alkoholu i upijanie się w tak młodym wieku niesie ze sobą wiele negatywnych skutków dla zdrowia: wyższe ryzyko wypadków i urazów, zaburzeń psychicznych, w tym uzależnienia od alkoholu, a także konsekwencje społeczne, takie jak zachowania przestępcze, stosowanie przemocy, ryzykowne zachowania seksualne, stosowanie innych używek.

Dziewczyny piją coraz więcej
Badanie HBSC (Health Behaviour in School-aged Children) dotyczy zachowań związanych ze zdrowiem wśród nastolatków w wieku 11, 13 i 15 lat. Najnowszy raport powstał na podstawie danych zebranych dla 15-latków.

Ogólnie we wszystkich krajach, również w Polsce, odnotowano spadek odsetka nastolatków pijących alkohol. Jednak w naszym kraju spadek ten dotyczy głównie chłopców, a w wśród dziewcząt notuje się wręcz tendencję wzrostową, podkreślają eksperci.

- Niepokoi nas to, że w Polsce ten spadek głównie notujemy wśród chłopców – zarówno jeśli chodzi o picie alkoholu, jak i upijanie się. Wśród dziewcząt wskaźniki te właściwie utrzymują się na podobnym poziomie albo nieznacznie rosną - mówi Anna Dzielska z warszawskiego Instytutu Matki i Dziecka, członek sieci badawczej HBSC. Koordynatorką badania w Polsce jest prof. Joanna Mazur z IMiD.

Pod względem odsetka 15-latków pijących alkohol co najmniej w każdym tygodniu pierwsze miejsce zajęła Malta (28,8 proc.), drugie Włochy (24,1 proc.), a kolejne Chorwacja i Węgry (po 23,4 proc.). Polska z odsetkiem 10,9 proc. zajęła 16 miejsce. Za nami uplasowały się m.in. kraje Federacji Rosyjskiej (8,8), Finlandia (5,5) czy Szwecja (4 proc.).

Plasujemy się pośrodku
- Pod względem odsetka 15-latków, którzy co tydzień piją alkohol, plasujemy się gdzieś pośrodku. Jednak tempo spadku picia alkoholu i innych niekorzystnych zachowań młodzieży jest u nas dużo mniejsze, niż w innych krajach - skomentowała Anna Dzielska. Jak zaznaczyła, może to wynikać z faktu, że w Polsce odsetek młodzieży pijącej alkohol i upijającej się nigdy nie był tak wysoki, jak w Anglii, Szkocji, Walii, Danii, Finlandii, Niemczech, czy na Ukrainie, bo w tych właśnie krajach odnotowano największe spadki. Na przykład na Ukrainie odsetek chłopców upijających się co najmniej dwa razy w życiu zmniejszył się o 40 punktów procentowych, a w Walii i Anglii o ok. 30 punktów. W odniesieniu do dziewcząt spadek ten wyniósł odpowiednio: ok 30 punktów procentowych, ok. 27 i niemal 24 punkty.

- Poprawa sytuacji w Anglii, Walii, Niemczech ma prawdopodobnie związek z tym, że wprowadzono tam bardzo restrykcyjną politykę dotyczącą konsumpcji alkoholu przez nastolatków, a także różne programy profilaktyczne - oceniła Anna Dzielska. Jej zdaniem można byłoby przenieść te praktyki na polski grunt. Najskuteczniejsze w tym przypadku są: podniesienie cen napojów alkoholowych i podwyższenie wieku, od którego możliwy jest legalny dostęp do alkoholu, a także ograniczenie reklam alkoholu przy okazji różnych wydarzeń muzycznych sportowych oraz w mediach społecznościowych.

W Polsce odsetek 15-letnich chłopców pijących alkohol co tydzień wciąż jest nieco wyższy, niż odsetek dziewcząt – odpowiednio 12,6 proc. (spadek o ponad 6 punktów procentowych w odniesieniu do 2002 r.) oraz 9,2 proc. (wzrost o 1,4 punktu procentowego). Natomiast pod względem upijania się odsetki te są podobne i wynoszą ok 26 proc., przy czym w przypadku chłopców odnotowano spadek o niemal 14 punktów procentowych, a w przypadku dziewcząt wzrost o blisko 3 punkty procentowe w stosunku do roku 2002.


- Z najnowszych, jeszcze niepublikowanych danych z 2018 r. wynika, iż ta tendencja zaczyna się odwracać – dziewczęta piją alkohol i upijają się częściej niż chłopcy. Na razie są to małe różnice, rzędu kilku procent - powiedziała Anna Dzielska. Na przykład odsetek dziewcząt, które upiły się co najmniej dwa razy w życiu (jest to wskaźnik intensywnego picia u nastolatków), wyniósł w 2018 r. 8,7 proc., podczas gdy dla chłopców - 7,6 proc. Ogółem alkohol w swoim życiu piło 35,1 proc. dziewcząt i 34,1 proc. chłopców, a w ostatnich 30 dniach – odpowiednio 16,9 proc. oraz 14,1 proc.

Tak sobie radzą z emocjami?
Anna Dzielska zwróciła uwagę, że w 2014 r. zaobserwowano podobną sytuację z wczesną inicjacją seksualną. Wtedy wśród 15-latków więcej dziewcząt niż chłopców zadeklarowało, że jest po inicjacji seksualnej.

- Myślę, że tendencję do wzrostu ryzykownych zachowań wśród dziewcząt można przypisać ogólnie zmianom obyczajowym w społeczeństwie. Być może dziewczęta chcą się upodobnić do chłopców, albo pokazać, że są silne, może chcą być bardziej zauważane, chcą coś w ten sposób zamanifestować - tłumaczyła w rozmowie z PAP Anna Dzielska.

Zwróciła uwagę, że dziewczęta - zwłaszcza w okresie dojrzewania - mają zupełnie inną emocjonalność, niż chłopcy. - Być może picie alkoholu jest sposobem radzenia sobie z trudnymi emocjami - zaznaczyła. Z badania HBSC wynika, że dziewczęta dużo częściej korzystają z mediów społecznościowych i są też znacznie bardziej narażone na cyberprzemoc. Picie alkoholu może być odpowiedzią na te problemy.

Anna Dzielska zastrzegła, że na razie są to spekulacje, ponieważ przyczyny tego zjawiska będą dopiero analizowane w badaniu HBSC.

Według specjalistki jeśli weźmiemy pod uwagę całą grupę polskich nastolatków objętych badaniem HBSC (czyli młodzież wieku 11, 13 i 15 lat) - to odsetek tych, którzy pili alkohol, spadł w latach 2014-2018 z 38,8 proc. do 34, 6 proc. (czyli o 4 punkty procentowe).

Odsetek pijących w ostatnich 30 dniach (wskaźnik aktualnego picia) obniżył się z 18,4 proc. do 15,9 proc. Odsetek nastolatków, które upiły się chociaż raz w życiu, spadł z 21,1 proc. do 15,5, zaś tych, którzy upili się w ostatnich 30 dniach - z 7,6 proc. do 5,8 proc.

Z analizy wynika, że w Polsce sięganie po alkohol w młodym wieku nie ma związku z zamożnością rodziny. Istotną rolę odgrywa tu jednak jej struktura. Ryzyko wczesnego upijania się jest wyższe u dzieci z rodzin niepełnych czy tzw. zrekonstruowanych, gdy dziecko wychowuje się z rodzicem niebiologicznym. Pełna rodzina jest czynnikiem chroniącym przed piciem w młodym wieku.

Więcej wypadków i urazów
Jak przypominają autorzy najnowszego raportu, w europejskim regionie WHO konsumpcja alkoholu jest najwyższa na świecie. W 2016 r. powiązano z nią aż 10 proc. wszystkich zgonów w regionie.

Badania potwierdzają, że spożywanie alkoholu przez nastolatki ma związek z wyższym ryzykiem wypadków i urazów - także śmiertelnych, prób samobójczych, z częstszymi ryzykowanymi zachowaniami seksualnymi i niechcianymi ciążami, chorobami przenoszonymi droga płciową, przemocą, a także trudnościami w nauce. Jest to jedna z głównych przyczyn zgonów wśród młodzieży – w tym z powodu wypadków drogowych i samobójstw.

Mózgi nastolatków, a zwłaszcza dziewcząt, są szczególnie wrażliwe na negatywny wpływ alkoholu – na zmianę jego struktury i funkcji. Spożywanie go w młodym wieku zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia problemów psychicznych i neuropoznawczych, w tym uzależnienia od alkoholu w dorosłym życiu, a także problemów z uczeniem się.

Rodzina

Niezwykły świat zmysłów. Dzieci poczuły, jak wygląda życie osoby niewidomej [zdjęcia, wideo]

Niezwykły świat zmysłów. Dzieci poczuły, jak wygląda życie osoby niewidomej [zdjęcia, wideo]

2024-03-27, 19:12
W toruńskim zoo na świat przyszły taraje. To rzadkość nawet w skali świata

W toruńskim zoo na świat przyszły taraje. To rzadkość nawet w skali świata!

2024-03-26, 09:49
Fordońskie Misterium Męki Pańskiej to przeżycie, które zostaje w pamięci na długo [zdjęcia]

Fordońskie Misterium Męki Pańskiej to przeżycie, które zostaje w pamięci na długo [zdjęcia]

2024-03-25, 10:41
Po tym zamku biegać mogą księżniczki i rycerze. Nowy plac zabaw w Bydgoszczy [zdjęcia]

Po tym zamku biegać mogą księżniczki i rycerze. Nowy plac zabaw w Bydgoszczy [zdjęcia]

2024-03-24, 20:04
Historia powrotu do domu. Misterium Męki Pańskiej w fordońskiej Dolinie Śmierci

Historia „powrotu do domu". Misterium Męki Pańskiej w fordońskiej Dolinie Śmierci

2024-03-24, 13:12
Nie ma to jak swojskie jedzenie. Kiermasz Wielkanocny na placu Wolności we Włocławku [zdjęcia]

Nie ma to jak swojskie jedzenie. Kiermasz Wielkanocny na placu Wolności we Włocławku [zdjęcia]

2024-03-24, 09:11
Na Wielkanoc nikt nie zostanie bez pomocy. Świąteczne śniadanie pod bydgoską Bazyliką

Na Wielkanoc nikt nie zostanie bez pomocy. Świąteczne śniadanie pod bydgoską Bazyliką

2024-03-23, 19:08
Będzie kolorowo, świątecznie i na pewno smacznie Śniadanie Wielkanocne w Mroczy

Będzie kolorowo, świątecznie i na pewno smacznie! Śniadanie Wielkanocne w Mroczy

2024-03-23, 16:49
Bydgoska wersja kultowej planszówki stanie się faktem. Powstanie nowe Monopoly

Bydgoska wersja kultowej „planszówki” stanie się faktem. Powstanie nowe Monopoly

2024-03-23, 16:01
Stolik wielkanocny bez stroików nie ma tego czegoś. Warsztaty w świetlicy w Sartowicach

Stolik wielkanocny bez stroików nie ma tego „czegoś”. Warsztaty w świetlicy w Sartowicach

2024-03-23, 14:48
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.

Używamy informacji zapisanych za pomocą cookies i podobnych technologii m.in. w celach reklamowych i statystycznych oraz w celu dostosowania naszych serwisów do indywidualnych potrzeb użytkowników. Mogą też stosować je współpracujący z nami reklamodawcy, firmy badawcze oraz dostawcy aplikacji multimedialnych. W programie służącym do obsługi internetu można zmienić ustawienia dotyczące cookies. Korzystanie z naszych serwisów internetowych bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisane w pamięci urządzenia. Więcej informacji można znaleźć w naszej Polityce prywatności

Zamieszczone na stronach internetowych www.radiopik.pl materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazą danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez Polskie Radio Regionalną Rozgłośnię w Bydgoszczy „Polskie Radio Pomorza i Kujaw” S.A. na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek wykorzystywanie przedmiotowych materiałów przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.

Rozumiem i wchodzę na stronę